نگاهی به خواب فردوسی در شاهنامه

Authors

مجتبی دماوندی

دانشگاه سمنان

abstract

با توجّه به اینکه میان نخستین دست نوشته های شاهنامه، با وفات سرایندۀ بزرگ آن فردوسی ،دویست سال فاصله افتاده است و در دست نوشته ها تعداد ابیات بین چهل و هشت هزار تا بیش از شصت هزار است؛ پژوهندگان این کتاب سترگ، میان آنچه براستی سرودۀ فردوسی است، با آنچه ابیات و داستان های الحاقی خوانده می شود، اتّفاق نظر ندارند. بسا ابیاتی که به ملاحظات گوناگون در متن گنجانیده شده است.یکی از این ملاحظات، مسائل سیاسی دوران فردوسی است؛ از این رو بسیاری برآنند که ستایش های محمود در شاهنامه بنیادی ندارد. از گونۀ این ستایش ها، خوابی است که در ابتدای داستان گشتاسب از زبان فردوسی بیان می شود و دقیقی در خوابی که بیشتر متضمّن ستایش محمود غزنوی است، از او می خواهد تا سروده هایش را در شاهنامه بگنجاند. گرچه این خواب در همۀ نسخه های چاپی شاهنامه دیده می شود، امّا نکاتی در آن، درستی انتساب آن را به فردوسی مورد تردید قرار می دهد. این جستار در تحلیلی درون متنی، موضوع را برمی رسد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

با‌زتاب خواب و رویا در شاهنامه فردوسی

خواب و رویا یکی از رازناک‌ترین و پیچیده‌ترین پدیده‌های عالم هستی است که هنوز سخن فرجامین دربارة آن گفته نشده است. از سوی دیگر، این پدیده با همه رازناکی و پیچیدگی‌اش، کاربردی ژرف در فرهنگ ایرانی یافته است، به گونه‌ای که در سراسر زندگی این قوم می‌توان نمودی از خواب و رویا را مشاهده کرد. از آنجا که شاهنامه آیینة تمام‌نمای فرهنگ ایرانی در درازنای تاریخ این ملت است، در این جستار، بازتابِ این پدیده (خ...

full text

نگاهی به جلوه های دراماتیک در شاهنامه فردوسی وخمسه نظامی

در این مقاله نخست مقدمه ای کوتاه راجع به پیشینه نمایش در ایران آوردیم و سپس به بررسی واژه درام چه از نظر لغوی و چه از نظر اصطلاحی پرداختیم وبه تقسیم بندیهای آن که اعم از تراژدی و کمدی است اشاره کرده و راجع به هر یک از انها جداگانه بحث نمودیم . در ادامه به بحث راجع به حماسه پرداخته و وجوه اشتراک و افتراق حماسه و تراژدی را برشمردیم . پیرامون وجوه افتراق درام و تراژدی نیز بحث کردیم و در پایان راجع...

full text

نگاهی به جلوه های دراماتیک در شاهنامه فردوسی وخمسه نظامی

full text

نگاهی تطبیقی به شاهنامه فردوسی و ایلیاد و ادیسه هومر

فردوسی از نامورترین حماسه سرایان دنیا و از افتخارات زبان فارسی است که در اشعار خود از تاریخ ایران باستان و اعتقادات و باورهای کهن ایرانی بهره ها جسته و اثری بزرگ با نام شاهنامه خلق کرده است. جستار حاضر، نگاهی تطبیقی به اثر جاودانه این شاعر پارسی گوی و حماسه هومر شاعر نابینای یونانی است. شاید در اولین نگاه، حماسی بودن این دو اثر نمایان تر باشد؛ اما با نگاهی عمی قتر، می توان دیدگاه برابر و متفاوت...

full text

تلفظ واو عطف در شاهنامه فردوسی، در نگاهی به دو تصحیح دکتر جلال خالقی‌مطلق

full text

با زتاب خواب و رویا در شاهنامه فردوسی

خواب و رویا یکی از رازناک ترین و پیچیده ترین پدیده های عالم هستی است که هنوز سخن فرجامین دربارة آن گفته نشده است. از سوی دیگر، این پدیده با همه رازناکی و پیچیدگی اش، کاربردی ژرف در فرهنگ ایرانی یافته است، به گونه ای که در سراسر زندگی این قوم می توان نمودی از خواب و رویا را مشاهده کرد. از آنجا که شاهنامه آیینة تمام نمای فرهنگ ایرانی در درازنای تاریخ این ملت است، در این جستار، بازتاب این پدیده (خ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

تاریخ ادبیات

جلد ۱۳۸۹، شماره ۸، صفحات ۰-۰

Keywords

متون حماسی شاهنامه خواب فردوسی دقیقی محمود غزنوی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com